منطقه مسلمان نشین "بوسنی و هرزگوین" در دهه آخر قرن بیستم، شاهد بدترین کشتار قومی و نژادی بود. علاوه بر پاکسازی قومی که در سراسر بوسنی توسط ارتش صرب این کشور در طول جنگ ۱۹۹۲-۱۹۹۵ انجام گرفت، نسل کشی توسط نیروهای افراطی صرب در "سربرنیتسا" در سال ۱۹۹۵ از بدترین موارد این جنایت بزرگ است.
در پایان دهه ۱۹۹۰ این کشتار از سوی سازمان ملل، نسل کشی نامیده شد. همچنین قطعنامههای مجمع عمومی سازمان ملل و سه حکم پیاپی در دادگاههای آلمان به نسل کشی بودن این کشتار حکم دادند. همچنین در سال ۲۰۰۵ کنگره امریکا با تصویب قطعنامهای اعلام کرد که «سیاستهای دولت صرب بوسنی و هرزگووین در تجاوز و پاکسازی قومی بوسنی شرایط نسل کشی را دارا میباشد».
آنچه در پی می آید گفتگوی ابنا با آقای «عباس حیدر» مدیرعامل و دبیر انجمن دوستی ایران و بوسنی در این رابطه است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به کوشش: شهریار شریعت
◀️ 18 تیر 1396
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مدیرعامل و دبیر انجمن دوستی ایران و بوسنی در ابتدا هدف از فاجعۀ سربرنیتسا را تبیین کرد و گفت: ما اگر تاریخ جنگها را بررسی کنیم، هر جنگی به یک دلیل خاصی اتفاق افتاده است. به نظر من در جنگی که در بوسنی اتفاق افتاد، دنبال این بودند که مجموعۀ مسلمانان را در منطقۀ بالکان و غرب اروپا، از بین برده یا کمرنگ کنند.
«عباس حیدر» که با خبرنگار خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ گفتگو می کرد افزود: بعد از فروپاشی یوگوسلاوی که به پنج کشور مقدونیه، کروواسی، اسلوونی، بوسنی و هرزگوین و صربستان تقسیم میشود، وسط این کشورها بوسنی و هرزگوین است که مسلمانان در آنجا زندگی میکنند و از قبل هم زندگی میکردند.
رییس مرکز بسیج مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: قطعاً برای اینکه این نسل را نابود کنند یا جلوی پیشروی آنان در اروپا را بگیرند جنگ را شروع کردند و از مجموعۀ صربستان و کرواسی به این منطقه حمله شد یعنی کرواتها از منطقۀ کرواتنشین و صربها از منطقۀ صربنشست وارد جنگ شدند هرچند کرواسی از همان ابتدا تقریباً کمکش را متوقف یا محدود کرد اما صربها تا پایتخت بوسنی که سارایوو است آمدند و آنجا را تا سه سال در محاصره قرار دادند و تقریباً هر اقدامی که میتوانستند انجام بدهند را انجام دادند. سه سال محاصره برای یک پایتخت مطلب بزرگی است و نشان میدهد آنان میخواستند این نسل را از بین ببرند.
وی اضافه کرد: صربها در فاجعۀ سربرنیتسا؛ کودکان، زنان و مردان بیدفاع را جمع کردند که اینکار با حمایت کلاهآبیهای سازمان ملل بود، یعنی مسلمانان بوسنی تحت نظارت و قیمومیت کلاهآبیها در آنجا جمع میشوند به امید اینکه از حملۀ صربها مصون باشند، اما متأسفانه با چراغسبزی که کلاهآبیها به صربها نشان دادند، صربها مردان را از کودکان و زنان جدا کرده و قتلوعام میکنند. اروپاییها دنبال این بودند که نسل مسلمانان را در بالکان از بین ببرند یا تا جای ممکن، کمرنگ کنند.
فاجعۀ سربرنیتسا بیش از 8300 کشته داشته است
مدیرعامل و دبیر انجمن دوستی ایران و بوسنی در مورد آمار کشتهشدگان فاجعۀ سربرنیتسا بیان کرد: ابتدا آمار روی 6 هزار نفر بود، بعد به 7 هزار نفر رسید، الان هم به بیش از 8300 نفر رسیده است. همین الان یک راهپیمایی 110 کیلومتری در بوسنی در جریان است که مقصدش منطقۀ سربرنیتسا است که از ایران هم گروهی پزشکی تشریف بردند که در مسیر تقسیم شدند و یک گروه هم از شاعران هستند که سرپرستی شاعران با مهدی قزلی است و اینها مجموعهای خودجوش بودند که در این راهپیمایی صلح شرکت کردند، زیرا میخوستند هم در این قضیه ابراز همدردی کنند و هم فجایع را ببینند.
وی ادامه داد: من به همراه آقای ترکان که به عنوان نمایندۀ ویژۀ رئیس جمهور آمده بودند، به بیستمین سالگرد فاجعۀ سربرنیتسا رفتیم که از آمریکا بیل کلینتن به همراه هیئت دولتش از جمله خانم آلبرایت شرکت کرده بودند و ما هم شرکت کرده بودیم و از ترکیه احمد داوود اوغلو و برخی از وزرایش آمده بودند. همین الان، سال قبل و آن سال باز هم گورهای دستهجمعی پیدا شده که تصاویرش موجود است، عمق فاجعه را ببینید که بعد از 22 سال هنوز اینها گورهای دستهجمعی پیدا میکنند.
حیدر افزود: شب عید بود که جمهوری اسلامی ایران و مؤسسات فعال در بوسنی، میزبان مادران سربرنیتسا بودیم، مجموعۀ ما، بنیاد شهید، دوستان روایت فتح و، دوستانی که در حوزۀ شهدا فعال هستند یک طرف بودند و انجمن دوستی که بیرق شهدای بوسنی ماست و خانوادۀ آن چهار شهید ایرانی که در بوسنی شهید شدند یعنی خانوادۀ شهید کلاشک، شهید حیدری، شهید نواب و شهید نیکنام یکطرف بودند. مادران سربرنیتسا در آن مراسم میگفتند ما هنوز داریم جنازههای جدید پیدا میکنیم!
انجمن دوستی ایران و بوسنی هر سال برنامه دارد
مدیرعامل و دبیر انجمن دوستی ایران و بوسنی در مورد جایگاه فاجعۀ سربرنیتسا در ایران اظهار کرد: اگر اخبار را رصد کنیم، همرمان با فاجعۀ سربرنیتسا، رسانۀ ملی ما چند سریال از جمله «نسلکشی قرن» را پخش کرد، هر سال یک مصاحبه، فیلم، نمایشگاه و میزگرد در مورد فاجعۀ سربرنیتسا داشتیم.
وی افزود: انجمن دوستی ایران و بوسنی هر سال برنامهای داشته است که یکسال در دانشگاه امیرکبیر بود که بحث رسیدگی به ابعاد حقوقی این نسلکشی را با اساتید و دانشجویان مورد واکاوی قرار دادیم، یک سال کاری در برج آزادی داشتیم، یک سال در حوزه هنری نمایشگاه داشتیم، یک سال در ماه رمضان همزمان با سالگرد فاجعه، نمایشگاه را در حوزۀ هنری برگزار کردیم یعنی هر سال به وسیلۀ یک برنامه چه میزگرد، چه نمایشگاه، چه مستند تلویزیون و... سعی کردیم یاد این فاجعه را زنده نگه داریم.
حیدر ادامه داد: البته ما باید در ایران روی این قضیه پررنگتر کار کنیم و حقوق بشر ما باید روی ابعاد روی ابعاد مختلف این قضیه کار کند تا غربیهایی که دم از حقوق بشر میزنند مورد بررسی قرار بگیرند و مشخص شود که این کودکان، زنان و مردان مسلمان بیدفاع به چه جرمی کشته شدند و چطور است که پس از 22 سال باز ما به گورهای دستهجمعی میرسیم؟
وی افزود: بالأخره دوستان زحمت میکشند و همین الان حدود 40 ایرانی در این راهپیمایی صلح شرکت میکنند که پزشک، شاعر و دیگر علاقمندان هستند که این نشان میدهد جمهوری اسلامی در رسیدگی به وضعیت این تجمعات، راهپیماییها و میزگردهایی که دفاع از مظلومین کند حضور دارد، حتی شرکتکنندگان با مشکلاتی نیز مواجه هستند چون این دوستان برای ویزا به صورت شخصی اقدام کردند و شخصی هزینه میکنند که به صورت مجموعههای خودجوش این اقدام را انجام دادند.
دادگاه لاهه صربها را محکوم کرده است
مدیرعامل انجمن دوستی ایران و بوسنی در مورد اقدامات قضائی انجام شده علیه جنایتکاران فاجعۀ سربرنیتسا گفت: در بوسنی، از طریق دادگاه لاهه، کسانی که مرتکب این کشتار شدند را دستگیر، محاکمه و زندانی کردند که یکی از آنان نیز در زندان فوت شد و همچنان بوسنیاییها از طریق دادگاه لاهه پیگیر محاکمۀ صربها و جنایتکارانی که مرتکب این شدند هستند. من در بیستمین سالگرد دیدم که بوسنیاییها بیانیه هم دادند و درخواستهای دیگری هم از دادگاه لاهه داشتند.
حیدر ادامه داد: همچنین اگر نظام حاکم در کشوری مدافع حقوق مظلومین و محرومین باشد قطعاً علیه جنایتکاران فاجعۀ سربرنیتسا اقدام میکند، به هر حال در بوسنی دنبالش هستند و به دادگاه شکایت کردند.
The Ahl al-Bayt World Assembly is an international non-governmental organization (INGO) that was established by a group of Shiite elites under the supervision of the great Islamic authority of the Shiites in 1990 to identify, organize, educate and support the followers of Ahl al-Bayt.