امیدوار به روزی هستیم که مجمع جهانی اهل بیت (ع) به عنوان یک سازمان بین المللی متشکل به جایگاهی برسد که با برنامههای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بتواند در هر لحظه که اتفاقی در هر جای دنیا برای شیعهای رخ میدهد ـ حال چه این اتفاق خوب باشد چه بد بتواند خبر آن را منعکس کند و در برابر آن رویداد عکس العمل مناسب را انجام دهد. گرچه موفقیتهای حاصله خوب است اما کافی نیست.
افغانستان سال هاست که مورد هچوم بیگانگان قرار دارد ، ابتدا شوروی ، بعدها حکومت سلفی طالبان و اینک نیز دوران حضور اشغالگران غربی. مردم افغانستان ، اگر چه در همه این دوران ها همواره قربانی مطامع استکبار شرق و غرب بوده اند ؛اما مقاومتی سرسختانه هم در راه آرمان های خود نموده و شهدای فراوانی را هم تقدیم اسلام کرده اند. «حجت الاسلام والمسلمین محمد اکبری» عضو مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت (ع) یکی از مجاهدانی است که سال ها برای اسلام و استقلال کشورش جنگیده است.
در روزهایی که پنجمین مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت در تهران برگزار می شد با این روحانی مجاهد افغان گفت و گویی انجام داده ایم که تقدیم مخاطبان ارجمند ابنا می شود.
بنا: خودتان را برای مخاطبان خبرگزاری ابنا معرفی کنید.
- من محمد اکبری هستم. در افغانستان تا آنجا که به یاد دارم نسل در نسل شیعه بودهایم. من از طرف پدر «قزلباش» هستم. شمال ایران و ترکیه قزلباش زیاد داریم. من خودم ترک هستم. قزلباشها و به خصوص قزلباشهای ترک همگی شیعه دوازده امامی هستند. از طرف مادر هم «هزاره» هستم و مذهبم نیز شیعه دوازده امامی است.
ابنا: چند درصد جمعیت افغانستان را شیعیان تشکیل میدهند؟
- جمعیت افغانستان چیزی در حدود 25 میلیون نفر است که یک پنجم این جمعیت را شیعیان تشکیل میدهند. یعنی میتوانیم بگوییم شیعیان افغانستان چیزی حدود 5 میلیون نفر هستند که البته این آمار صد در صد صحیح نیست ولی تا 90 درصد میتواند دقیق باشد.
ابنا: در حال حاضر وضعیت شیعیان افغانستان چگونه است؟
- در دوره جهاد که کمونیستها آمدند و شوروی کشور ما را اشغال کرد، شیعیان در کنار بقیه برادران اهل سنت در جهاد نقش فعالی داشتند .
علیرغم تعصباتی که در جامعه افغانستان وجود داشت ، شیعیان با خون خود، جهاد با کمونیست برای مردم کشورشان این مسئله را کاملا به اثبات رساندند که شیعیان هم مثل دیگران و بلکه از دیگران بیشتر وطن خود و دین خود را دوست دارند و برای حفظ هویت اسلامی و استقلال ملی خود حاضرند که شهید بدهند، زخمی بدهند و رنج آوارگی را تحمل کنند.
در حال حاضر نیز شیعیان با اینکه در اقلیت هستند و با فقر و مشکلات زیادی دست به گریبان هستند ولی می توانم بگویم وضعیت شیعیان افغانستان در حال حاضر نسبت به گذشته بهتر است، ما اکنون در سیاست و حکومت شریک هستیم، به عنوان مثال رییس جمهور افغانستان دو معاون دارد که معاون دوم آن از شیعیان است، در کابینه 25 نفری 5 نفر از شیعیان حضور دارند، در مجلس نمایندگان که 250 عضو دارد 50 عضو شیعه وجود دارد. در واقع حکومت موجود در افغانستان یک حکومت ضد شیعه نیست. رییس جمهور فعلی ما «حامد کرزای» ضعفهایی دارد، اما شخصیتی است که انصافا تعصب مذهبی ندارد. به همین خاطر در افغانستان روابط حسنهای بین شیعیان و اهل تسنن برقرار است. البته «آیت الله محمد عاصف محسنی» رییس شواری علمای شیعه افغانستان نیز نقش بارزی در ایجاد تفاهم بین شیعیان و اهل سنت داشته است.
این را هم بگویم که در دانشگاهها و محافل علمی دانش آموزان و دانشجویان شیعه خوش درخشیدند. مثلا در سال گذشته (1389) خود رییس جمهور به ما گفت که سه نفر برتر فارغ التحصیلان دبیرستان در سطح کشور، از دانش آموزان شیعه بودهاند. در حال حاضر در افغانستان یک میلیون نفر از 5 میلیون جمعیت تقریبی شیعه، مشغول تحصیل هستند، که این مقدار، دانش آموزان اول ابتدایی تا دانشجویان دکتری را شامل میشود. بنابراین وقتی مجموع این را حساب میکنیم میتوانیم بگوییم که یک میلیون نفر دانش آموز شیعه در افغانستان داریم که باز از این مقدار 800 هزار نفر در داخل افغانستان، 150 هزار نفر در ایران و بقیه در کل دنیا مشغول به تحصیل هستند.
ابنا: فعالیت سیاسی و جهادی شما چگونه بوده است؟
ــ در دوره جهاد از آغاز گران جهاد بودیم و در ولایت "میدان"، "بامیان" و "خور" کار و فعالیت داشتیم. یک تشکیلات سیاسی هم داشتیم که در سال 59 تاسیس شد به نام «پاسداران جهاد اسلامی افغانستان» و تا سال 68 فعالیت داشت. یعنی 9 سال ما با این تشکیلات کار میکردیم که این تشکیلات شورای رهبری پنج نفره ای داشت که من یکی از آنها بودم. در سال 68 از ده گروه شیعه حزبی تشکیل شد به نام «حزب وحدت اسلامی افغانستان» که بنده از موسسان این حزب بودم. 5 سال در این حزب کار کردیم و بعد از آن در سال 73 این حزب به دو شاخه منشعب شد. یک شاخه زیر نظر «آقای مزاری» و شاخه دیگر هم تحت نظارت بنده ادامه کار داد.
مدت سه سال هم عضو «شواری عالی دولت اسلامی افغانستان» بودم که «آقای ربانی» در رأس آن بود. بعد که طالبان در افغانستان شکست خورد رییس حزب «وحدت ملی اسلامی افغانستان» شدم و در همان موقع نیز بعنوان نماینده مردم بامیان در مجلس نمایندگان کاندیدا شدم و هنوز هم ریاست حزب «وحدت ملی اسلامی افغانستان» را عهده دار هستم.
ابنا: با اینکه سال ها از سقوط حکومت طالبان می گذرد چرا افغانستان همچنان شاهد کشتار وناامنی است؟آیا وهابیت همچنان در صحنه سیاسی کشورشما حضور دارد؟
- در حال حاضر در افغانستان جریانی با نام وهابیت و به عنوان یک حزب وهابی و یا یک مذهب مستقل فعالیت نمیکند، بلکه اندیشه وهابیت و اندیشه تحجر در افغانستان حضور دارد که البته این اندیشه غیر منصفانه و غیر واقعی نسبت به شیعیان، نتیجه موج مسمومی است که منشاء آن در پاکستان و کراچی است؛ بخصوص اینکه افغانستان با پاکستان هم مرز است. این جو مسموم نیز از طریق علمایی که در دوره جهاد در پاکستان و یا عربستان درس خواندهاند وارد کشور شده است. اینها یک جمعیتی به نام «جمعیت اصلاح» دارند که اندیشه وهابی دارند ولی با نام وهابیت فعالیت نمیکنند.
اما درباره کشتار در افغانستان باید بگویم که در حال حاضر 148 هزار نفر نیروی نظامی خارجی حضور دارد که 98 هزار آن نیروهای آمریکایی است. در مقابل ،نیروهای نظامی دیگری از طالبان افغانستان، طالبان پاکستان، سپاه صحابه و تعدادی وابسته به القاعده هم حضور دارند که اینها با هم ترکیب و در هم تنیده شده و علیه نیروهای آمریکایی و خارجی و همچنین دولت افغانستان ــ از این جهت که دولت افغانستان را مورد حمایت آمریکا و در نتیجه آمریکایی میدانند ــ در جنگ هستند. بنابراین کشتهها در افغانستان به خاطر همین مسأله است. این را هم بگویم که در بین این اشخاصی که حمله میکنند، ترور میکنند، مساجد را تخریب میکنند یک نفر شیعه هم وجود ندارد.
البته اگرچه شیعیان از حکومت افغانستان صد در صد راضی نیستند، ولی باز هم من تاکید میکنم که وضعیت شیعیان در این دوره بهتر از تمام دوره های گذشته است. ما شیعیان در حکومت حضور داریم، نه اینکه از این مقدار حضور راضی شده باشیم، هنوز ما به عدالت دست نیافتیم ولی از لحاظ سیاسی با اینکه در اقلیت هستیم و با وجود دشمنی که انگلیس نسبت به شیعیان دارد، با این حال ما شیعیان در حال حاضر وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بهتری نسبت به گذشته داریم.
ابنا: شیعیان در افغانستان احزاب سیاسی فعال هم دارند؟
در حال حاضر ده حزب و جریان سیاسی شیعی در افغانستان فعالیت دارند، شیعیان افغانستان همچنین مراکز فرهنگی، موسسات عالی آموزشی خصوصی، یعنی دانشگاههای خصوصی که مربوط به شیعیان است و همچنین 5 تا 6 شبکه تلویزیونی دارند.
ابنا: شما در اجلاس چهار سال پیش مجمع حضور داشتید؟
- نه این اولین باری است که در اجلاس شرکت میکنم . بنده عضو مجمع بودم ولی در جلسات شرکت نداشتم.
ابنا: انتظار شما از برنامههای مجمع چیست، که اگر چهار سال بعد مثل چنین اجلاسی برگزار شد آن انتظارات شما بر آورده شده باشد؟
- این اقدام، اقدام بسیار خوب و مبارک و امیدوار کننده است. اولین فایده این اجلاس این است که شخصیتهای شیعه از سراسر جهان گرد هم جمع میشوند، در کنار یکدیگر قرار میگیرند که این خود نشان میدهد که شیعه به یک یا چهار کشور منحصر نیست. یعنی متوجه میشویم که غیر از ایران، عراق، بحرین و آذربایجان که در آن شیعه اکثیرت جمعیت را تشکیل میدهند، کشورهای دیگری هم هستند که مثل پاکستان و افغانستان اقلیت شیعه قابل ملاحظهای دارند و این اجلاسها باعث میشوند که از وضعیت شیعیان در همه نقاط دنیا باخبر شویم که این خود اولین دست آورد این اجلاس است.
همانطور که میدانیم این پدیدههای سیاسی و اجتماعی پدیدههای متکاملاند، همانند خود انسان. انسان زمانی که از مادر متولد میشود نه پروفسور است، نه مهندس است و نه چیز دیگری ، ولی استعداد رسیدن به اینها را دارد. فعلا مجمع جهانی اهل بیت (ع) با این اجلاس پنجم 20 ساله شده است، اما اینکه مجمع بتواند کل خواستههای شیعیان در تمام دنیا را در این بیست سال عملی سازد ، به هیچ عنوان عملی نیست، ولی موفقیتهایی داشته است. همین آشناییها، تبادل نظرات، استفاده از تجربیات یک دیگر و یا همین خبرگزاری شما، خبرگزاری اهل بیت (ع) و تلویزیون ثقلین و همین که در هر کشوری مجمع محلی اهل بیت (ع) مربوط به شیعیان همان کشور تشکیل شده است، اینها همگی کارهایی است که به نظر من بسیار خوب است و من فکر میکنم که مجمع به مرور زمان هر چند قدمی را که برمیدارد بیشتر رشد و تکامل مییابد.
البته امیدوار به روزی هستیم که مجمع جهانی اهل بیت (ع) به عنوان یک سازمان بین المللی متشکل به جایگاهی برسد که با برنامههای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بتواند در هر لحظه که اتفاقی در هر جای دنیا برای شیعهای رخ میدهد ـ حال چه این اتفاق خوب باشد چه بد بتواند خبر آن را منعکس کند و در برابر آن رویداد عکس العمل مناسب را انجام دهد. گرچه موفقیتهای حاصله خوب است اما کافی نیست. بنابراین من امیدوار هستم و انتظار دارم که مجمع در عرصههای فرهنگی و بیشتر هم در این عرصه، و بعد از آن در زمینههای اقتصادی برنامه ریزی کند.مجمع می تواند در این بخش تعدادی از اقتصادانهای برتر را به خدمت بگیرد تا برنامهریزی کنند و ببینند شیعیان در هر جای دنیا چه میکنند و آنچه را که برایشان مقدور است برای شیعیان انجام دهند تا یک مقدار مشکلات فقر شیعیان را علاج کرده باشند و بتواند از این طریق نیز به مجمع کمک کنند که مجمع نیز برنامههای بهتری عرضه بکند.
به طور کلی این گروههای کارشناسی را باید در هر چهار زمینه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی داشته باشند که این چهار زمینه بسیار مهم است و خود بنده نیز در این زمینه پیشنهاداتی دارم که ارائه خواهم کرد. بنابراین من امیدوارم که مجمع در ظرف 15 تا 20 سال آینده به جایی برسد که بصورت یک حزب عمل بکند، یعنی به آنچنان انسجامی دست یابد که مثل یک حزب عمل کند .
ابنا: شما در صحبتهای خود فرمودید وضعیت شیعیان نسبت به گذشته بهتر است و در حال حاضر شیعیان شبکه تلویزیونی و آزادی بیشتری دارند، با این همه حال چرا ما در اخبار چیزی به نام اخبار شیعیان افغانستان نمیبینیم؟
- در رسانههای افغانستان مسئله شیعه زیاد مطرح نمیشود چرا که علمای ما به این نتیجه رسیدهاند که این کار به ضرر مسلمانان است. یعنی اگر ما مسئله شیعه را زیاد مطرح کنیم دیواری بین ما و اهل سنت ایجاد میشود و مورد سوء استفاده وهابیت و دشمنان شیعه قرار میگیرد. بنابراین ما حتی در منبرهای خود نیز از شیعه و سنی حرفی نمیزنیم، بلکه میگوییم که وظیفهی تو بعنوان مسلمان چیست. پس اینکه بیایند به نام شیعه برنامه داشته باشند و یا سایتی مخصوص شیعیان داشته باشند، این کار نشده و نخواهد شد.
المجمع العالمي لأهل البيت عليهم السلام، منظمة غير حكومية وعالمية شيعية تعنى بنشر معارف أهل البيت عليهم السلام وترسيخ الوحدة الإسلامية والعمل على اكتشاف وتنظيم أتباع العترة الطاهرة (ع) وتعليمهم ودعمهم.
أنشئت المنظمة علي يد نخبة من الشيعة ويشرف عليها الولي الفقيه والمرجعية الشيعية العليا.
قد قامت المنظمة منذ تأسيسها بدور إيجابي في المستوي العالمي في ترسيخ أسس الوحدة بين مختلف المذاهب الإسلامية.