یادداشتی از رئیس دانشگاه اهل بیت(ع)/ چرا کتاب "قرآن مورخان" مهم است؟

الجمعة, 26 شباط/فبراير 2021

 رئیس دانشگاه اهل بیت(ع) در یادداشتی درباره کتاب «قرآن مورخان» نوشت: این اثر زوایای مطالعاتی، ناگفته و ناشنوده برخی محققین غربی را در تاریخ قرآن و متن‌شناسی آن ارائه کرده است که می‌تواند زمینه تتبعات جدیدی را در دل مراکز مطالعاتی و قرآنی کشورهای اسلامی فراهم آورد.

مجموعه سه جلدی "قرآن مورخان" (نام اصلی: Le Coran des Historiens) توسط سی تن از پژوهشگران تاریخ ادیان، تحت اشراف «محمدعلی امیرمعزی» استاد دانشسرای کاربردی مطالعات عالی (EPHE) و «گیوم دی» (Guillaume Dye)، استاد اسلام شناسی دانشگاه بروکسل منتشر شده است.

9a9eb51dd30d2d126d885f82f6d96f55_873.jpg

  
جلد اول این مجموعه به بررسی محتوای و پیدایش متن قرآن اختصاص دارد. جلد دوم تفسیر و تحلیل 144 سوره قرآن را ارائه کرده است و جلد سوم کتاب شناسی مطالعات قرآنی را عرضه می کند.

این مجموعه در آبان سال 1398 توسط انتشارات CERF به زبان فرانسوی و در 4372 صفحه به بازار نشر عرضه شد.

حجت‌الاسلام دکتر «سعید جازاری معمویی» رئیس دانشگاه اهل بیت(ع) و عضو لابراتوار مطالعات دین مدرسه عملی مطالعات عالی سوربون، یادداشتی درباره جایگاه و اهمیت این کتاب به رشته تحریر درآورده که متن آن از نظر می‌گذرد:

cd76a372084c5e70a86fa9d8ccce7c90_706.jpg

   
 

**   چرا کتاب "قرآن مورخان" مهم است؟   **


ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به قلم: سعید جازاری معمویی
(رئیس دانشگاه بین المللی اهل بیت علیهم السلام)
◀️ 8 اسفند 1399
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

کتاب  "قرآن مورخان" زوایای مطالعاتی، ناگفته و ناشنوده برخی محققین غربی را در تاریخ قرآن و متن‌شناسی آن ارائه نموده است که می‌تواند زمینه تتبعات جدیدی را در دل مراکز مطالعاتی و قرآنی کشورهای اسلامی فراهم آورد.

"قرآن مورخان" اثری مهم و علمی در عرصه قرآن‌شناسی به شمار می‌رود که زیر نظر پروفسور «محمد علی امیرمعزی» محقق شیعه شناس و استاد برجسته دانشگاه سوربون فرانسه (مدرسه عملی مطالعات عالی) و با همکاری گیوم دی (دانشگاه بروکسل) و جمعی از اساتید و محققین برجسته غربی، در طول مدتی بیش از پنج سال در فرانسه نگارش یافت و در نوامبر سال گذشته در انتشارات سرف (CERF) پاریس به چاپ رسید.

این اثر در حقیقت نوعی دایرة المعارف تاریخی – تحلیلی با موضوع قرآن، سیر نزول، آراء مورخین و فرضیه‌های مختلف مربوطه به شمار می‌رود. این کتاب که در سه جلد قطور و در بیش از 4000 صفحه نگارش یافته است، ضمن معرفی و ترجمه آیه به آیه قرآن و بیان نکات تفسیری برداشته از آراء مفسرین مشهور مسلمانان و اندیشمندان غربی، به تحلیل نقادانه – تاریخی آن پرداخته است.

این اثر از چند جهت برای محققین عرصه قرآن‌شناسی اهمیت بسزا دارد:

نخست: امیرمعزی و گروه مطالعاتی وی توانسته اغلب آراء مشهور تفسیری را در ضمن بکارگیری شیوه مطالعاتی نقادانه و تحلیلی خویش، در ضمن انعکاس نظرات مستشرقین و قرآن شناسان، در یک مجموعه مستقل و با ادبیات رایج در دانشگاه‌های غرب ارائه نماید. کاری که قبل از این در هیچکدام از موسسات علمی و تحقیقاتی غرب در این وسعت و دامنه صورت نپذیرفته بود.

دوم: این اثر زوایای مطالعاتی، ناگفته و ناشنوده برخی محققین غربی را در تاریخ قرآن و متن شناسی آن ارائه نموده است که می‌تواند زمینه تتبعات جدیدی را در دل مراکز مطالعاتی و قرآنی کشورهای اسلامی فراهم آورد. به بیان دیگر، قطعاً این سبک و سیاق مطالعاتی نقادانه-تحلیلی، می‌تواند فرضیه‌های خویش را عنوان تحقیقات نوینی برای محققین دنیای اسلام ایجاد نماید.

هر چند برخی از نظریات غربی در نگاه اولیه با متون سنتی و کلامی اسلامی سازگاری نیز نداشته باشند، اما اصل وجود و طرح این فرضیه‌های می‌توانند در غنا و بارورسازی اندیشه‌های تحلیلی در عرصه قرآن‌شناسی کمک شایان و ارزشمندی نمایند.

به هر حال اگرچه سبک مطالعات نقادانه و تحلیلی در متون سنتی و حدیثی هنوز آنچنان که باید رواج نیافته و جریانهای سنتی در کشورهای اسلامی با آن سر همراهی کاملی ندارند، اما غفلت محققین مسلمان از این نوع تحقیقات نیز پسندیده نیست.

فهم اندیشه دیگران در ضمن مطالعه آثار آنان می‌تواند منابع جدید و ارزشمندی را در عرصه اسلام شناسی به معنای اعم فراهم آورد. به نظر این نوع مطالعات در تحول شیوه‌های اجتهادی نیز اثر غیر قابل انکاری داشته و خواهند داشت.

سوم: این کار علمی بزرگ حتی برای غیر متخصصین قرآن‌شناسی نیز می‌تواند منبع ارزشمندی در فهم نوع نگاه و مطالعات غربیان از اسلام ارائه نماید. اگر چه بعید به نظر می‌رسد که بتوان ترجمه ای فارسی و یا عربی از این کار علمی را در زمانهای نزدیک در دسترس داشت.

چهارم: کتابشناسی مطالعات و آثار قرآن‌شناسی نیز فصل مهمی از این اثر علمی به شمار می‌رود که قطعا برای محققین این رشته حایز اهمیت فراوان خواهد بود.

در آخر لازم به ذکر است که این اثر مهم، با مدیریت علمی و تلاش‌های ارزنده پروفسور امیرمعزی در فضای مطالعاتی – دانشگاهی سکولار فرانسه تدوین گردیده است. این بدان معناست که سیر مطالعاتی در آن فارغ از اندیشه دینی و یا تقابل با دین است. نظام دانشگاهی و تحقیقاتی در فرانسه بر اساس اصل "بی‌طرفی در تحقیق و آموزش" موجب می‌گردد که محققین مسلمان و غیر مسلمان در این کار ارزشمند از بیان آراء خویش به صورت جانبدارانه و یا مخالف نسبت به مذهب و دین خودداری نمایند. البته این نیز به معنی نفی برداشت‌های درونی نویسندگان از قلم آنان نیست ولی در هر حال این نوع نگاه و سیره تحقیقاتی از ارزش کار نمی کاهد و عظمت و دایره آن برای محققین قطعا آشکار خواهد بود.

نظر دهید

شما به عنوان مهمان نظر ارسال میکنید.

المجمع العالمي لأهل البيت (علیهم السلام)

المجمع العالمي لأهل البيت عليهم السلام، منظمة غير حكومية وعالمية شيعية تعنى بنشر معارف أهل البيت عليهم السلام وترسيخ الوحدة الإسلامية والعمل على اكتشاف وتنظيم أتباع العترة الطاهرة (ع) وتعليمهم ودعمهم.

أنشئت المنظمة علي يد نخبة من الشيعة ويشرف عليها الولي الفقيه والمرجعية الشيعية العليا.

قد قامت المنظمة منذ تأسيسها بدور إيجابي في المستوي العالمي في ترسيخ أسس الوحدة بين مختلف المذاهب الإسلامية.

  • ایران - تهران - بلوارکشاورز - نبش خیابان قدس - پلاک 246
  • 88950827 (0098-21)
  • 88950882 (0098-21)

اتصل بنا

موضوع
البريد الإلكتروني
الرسالة
8-6=? قانون الضمان