آیتالله «رضا رمضانی» دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت(ع) که بنا به دعوت شورای جهانی کلیساها به کشور سوئیس سفر کرده بود، با دکتر «یوآن سائوکا»، دبیرکل شورای جهانی کلیساها (WCC) دیدار کرد.
در این دیدار که صبح روز پنج شنبه 20 آبان ماه 1400 در شهر "ژنـو" برگزار شد، طرفین بر فعالیت های تقریبی و گفتگوهای بین الادیانی تأکید کردند.
* ارزشهای مشترک را نمایش دهیم
در ابتدای این دیدار، آقای سائوکا ضمن خوشآمدگویی به دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با تأکید بر اینکه "ارتباط ما با جمهوری اسلامی ایران، تاریخی بسیار طولانی دارد" گفت: ما به صورت رسمی از سال 1995 این ارتباط را آغاز کردیم و تقریباً هر 18 ماه یک بار، کنفرانسی در تهران یا در ژنو برگزار میکنیم. دامنه این نشستها و دیدارها حتی به "قـم" و دیگر شهرهای ایران نیز رسیده است.
دبیرکل شورای جهانی کلیساها افزود: تلاش و هدف ما این است که بین ادیان مختلف پلی ایجاد کنیم؛ چراکه رسالت ما همین است. مسیحیت نیز مانند دیگر ادیان دارای فرقههای مختلفی است. ما به این میاندیشیم که ارزشهای مشترک را نمایش دهیم و این راه تحقق تعامل میان ادیان و مذاهب است.
وی گفت: در آخرین همایشها بیشتر روی عبادات و زیارتهای مشترک ـ مثل "پیادهروی ها در مسیر عبادی" مانند "پیادهروی اربعین" ـ تمرکز کردیم. میتوان چنین گفت که حتی بدون وجود نقاط اشتراک، میتوان برای دستیابی به ارزشهای مشترک تلاش کرد؛ همانگونه که «پاپ» به این همزیستی مسالمتآمیز اشاره کرده است و هدف و رسالت همهی ما حرکت به سوی مسیری است که پروردگار معین کرده است.
* اسلام و حقایق ادیان الهی با نژادپرستی مخالف هستند
آیت الله «رضا رمضانی» دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت(ع) هم با تشکر از دعوت شورای جهانی کلیساها اظهار داشت: در طول تاریخ، بسیاری از باورها، اموری قلبی و باطنی بودهاند و هرکس به میزان استعدادهای فکری و روحی خویش به آنها عقیده داشته است؛ از این منظر، آنچه اهمیت دارد توجه به جامعه بشری ورای باورهاست.
وی با بیان اینکه "ما باید به دنبال زندگی مسالمتآمیز باشیم و نباید نگاه ما به انسان، نژادپرستانه باشد" افزود: در غرب، برخی دیدگاه های نژادپرستانه وجود دارد. در نقاط دیگر جهان نیز، بعضی عرب را بر عجم و برخی عجم را بر عرب برتر میدانند! در حالی که این حرف درست نیست و ادیان الهی، با نژادپرستی مخالفاند. در دین اسلام نیز فارغ از رنگ، نژاد و زبان، این "کرامت" است که جوهر انسان بوده و آنچه اهمیت دارد "تقوا و پرهیزکاری" اوست.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با تأکید بر "توجه به رشد و تعالی انسان بر اساس نوع روابط او" گفت: رابطه انسان با خدا و توجه به معنویت، رابطه انسان با خود و رابطه انسان با طبیعت راهکارهایی دارد. مثلاً انسان در رابطه با خود، نباید مادیگرا و دنیاپرست باشد. ما معتقدیم انسان حسی - یعنی انسان مادیگرا - باید به مرحله انسان عقلی و شهودی راه یابد. در رابطه انسان با انسان نیز باید به مشترکات انسانی توجه نمود.
وی درباره "توجه انسان به عبادت و معنویت، در رابطه اش با خداوند" هم تصریح کرد: عبادت در هر دینی برای خود تعریف خاصی دارد که محترم است و باید آن را تقویت کرد.
* میانهروی و دوری از افراط و تفریط بر فضای همزیستی و تعامل حاکم باشد
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع) در تکمیل سخنان خود به چند دعای اسلامی اشاره کرد و گفت: اسلام به ما آموخته است که در رابطه با بیمار دعا کنیم: "اللهم اشفِ کل مریض" یعنی "خداوندا هر مریضی را شفا بده"، یعنی تفاوتی ندارد آن مریض مسلمان باشد یا مسیحی؛ یا در رابطه با گرسنگان دعا کنیم: "اللهم أشبع کل جائع" یعنی "خدایا تمامی گرسنگان را سیر کن"؛ و یا برای رفع نیازهای همه برهنگان و گرسنگان دعا کنیم.
آقای رمضانی به فرازی از فرمان حضرت علی(ع) به «مالک اشتر» هم اینگونه پرداخت: یکی از سخنان جالب توجه و عمیق حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) این است که "الناس إمّا أخٌ لَكَ في الدِّينِ، أو نَظيرٌ لَكَ في الخَلقِ"؛ یعنی "مردم یا برادر تو در دین هستند و یا شبیه تو در خلقتاند". "أخٌ لَكَ في الدِّين" اشاره به برادری دینی دارد که شامل همهی فِرَق و مذاهب میشود؛ به این معنی که همهی باورمندان به دین اسلام با وجود تفاوتهایی که در باورها و اندیشهها دارند، با یکدیگر برادرند و باید باهم برادرانه و مسالمتآمیز رفتار کنند. فراز "نَظيرٌ لَكَ في الخَلق" نیز دربارهی وجه انسانی تمام بشر است؛ به این معنا که تمام انسانها در جوهر هستی و کرامت انسانی با هم مشترکاند و این مسئله اساس و بنیانی برای همزیستی مسالمتآمیز آنان با یکدیگر است. بنابراین، این وجوه اشتراکی است که رهبران ادیان با وجود انشعابات فرقهای میتوانند به آن معتقد باشند.
وی ادامه داد: دو آیه در قرآن کریم وجود دارد که به انسانها فرمان میدهد که نباید نگاه صنفی داشته باشند؛ یکی از این آیات "قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً" ـ با مردم به نیکویی سخن گویید ـ دربارهی شیوهی برخورد و مواجهه با دیگران است. با این توضیح که خداوند به همهی انسانها فرمان میدهد که با دیگران رفتار نیکو داشته باشند. آیه دیگر درباره اجرای عدالت است که خداوند متعال در این آیه بیعدالتی را روا نمیدارد؛ بنابراین بشریت باید با چنین مفاهیم و آموزههایی آشنا شود و لازمه آن این است که میانهروی و دوری از افراط و تفریط بر فضای همزیستی و تعامل آنان حاکم باشد.
آیت الله رمضانی با بیان اینکه ما باید پیام صلح را از جانب خداوند به بشریت آموزش دهیم، گفت: بشریت از بیگانگی با خود، بیگانگی با خدا و بیگانگی با دیگر انسانها رنج میبرد و باور داریم که تنها راهحل این است که انسان باید با خود، خداوند و انسانها آشتی کند. این یک مقوله مهم اخلاقی و عرفانی است که در آموزههای حضرت موسی، حضرت عیسی و حضرت محمد (علیهم الصلاة والسلام) مکرراً بازگو شده و یکی از وظایف مهم رهبران دین، ترویج و تعلیم آن است.
* جنگ فرقه های مختلف ارتباطی با کتب مقدس ندارد
دبیرکل شورای جهانی کلیساها در ادامه گفت: نکات ذکرشده دقیقاً شبیه چیزی است که ما در سنت و آئین خود داریم؛ ما نیز اعتقاد داریم که انسان از این سه مورد جداییناپذیر است. به همین علت، ما انجمنی برای مبارزه با نژادپرستی تشکیل داده ایم. شما بر اساس مبنای قرآنی و من بر اساس آموزه مسیحیت صحبت کردم؛ ولی هر دو یک نگاه را داریم. ما انسانها با هم برادریم و نمیتوانیم بین خود تفاوتی قائل شویم؛ چرا که همه از یک زمینه برخاستیم و اصل ما مشترک است.
کشیش یوآن سائوکا ادامه داد: ما در بخشهای مختلف برنامه گفتوگوهای فرا دینی داریم و این امکان فراهم است که همهی مسلمانان بدون هیچ مشکلی گردهم جمع شوند. ما باور داریم که جنگ میان ادیان و فرق مختلف که در طول تاریخ رخ داده است، مربوط به اختلافات فرهنگی است و ارتباطی با کتب مقدس ادیان ندارد. ما به عنوان مسئول شورای جهانی کلیساها از دستیابی به نتایج مشترک ابراز خوشحالی میکنیم.
* باید با افراط، تفریط و تندرویها مبارزه کرد
در ادامه، دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت(ع) گفت: من نیز معتقدم که باید با افراط، تفریط و تندرویها مبارزه کرد. تمامی رهبران دینی موظفاند از ظلمی که به انسان میشود، جلوگیری کنند. بدین منظور، یکی از راهکارهای اساسی، همکاری حاکمیت سیاسی است؛ زیرا سیاستمداران باید آموزههای الهی پیامبران را در امور سیاسی، عملیاتی کنند.
آیتالله رمضانی "رقابت های تسلیحاتی در جهان را مخالف روح ادیان دانست" و تأکید کرد: هیچ کشوری نباید سلاح هستهای تولید یا از آن استفاده کند؛ چرا که چنین امری از دیدگاه ادیان الهی ممنوع و حرام است. فتوای رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره حرام بودن تولید و استفاده از سلاح هستهای که صراحتاً بیان نمودهاند، در همین راستاست. با این وجود، متأسفانه برای برخی کشورها داشتن سلاح هستهای بهعنوان اهرم فشار برای باجخواهی از دیگر کشورها و ملتها تلقی میشود؛ در صورتی که انسانها باید در صلح و امنیت به حیات خویش ادامه دهند.
* مروج زیباترین ارزشهای انسانی در جوامع بشری باشیم
وی با بیان اینکه "آشتی میان انسانها و از بین رفتن هرگونه ظلم و ستم در زمین، زیباترین تعبیر عدالت است"، در ادامه گفت: ما باید مروج زیباترین ارزشهای انسانی در جوامع بشری باشیم و تحقق چنین ارزشهایی بهترین نتایج اینگونه جلسات است. همچنین باید تمامی اعلامیهها از طریق رهبران ادیان اطلاعرسانی شود. نباید به مقدسات سایر ادیان توهین شود؛ زیرا آزادی بیان با توهین به مقدسات تفاوت دارد و توهین به مقدسات باعث جریحهدار کردن قلوب دینداران است.
یوآن سائوکا، دبیرکل شورای جهانی کلیساها نیز گفت: تلاش ما این است که هر حادثهای پیش میآید، پیام دهیم و با جراید ارتباط برقرار کنیم. اعتقاد دارم مردم در زندگی اجتماعی نباید رنج ببرند و ما این شجاعت را داریم که نسبت به حقوق بشر و کرامات انسانی واکنش نشان دهیم. من در خصوص ملت گرامی ایران و رفع تحریمها بیانیه دادهام و با رؤسای جمهور سخن گفتهام؛ چرا که ملت ایران محروم و مورد ظلم واقع شدهاند.
در پایان، دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (ع)، ضمن ابراز خرسندی از ایجاد فاز جدیدی از گفتمان بین رهبران دینی، گفت: این مسئله بسیار مسرتآمیز و نویدبخش است و ان شاء الله همگی در این راستا تلاش خواهیم کرد.
شایان ذکر است حجت الاسلام دکتر «سعید جازاری» رئیس دانشگاه بین المللی اهل بیت(ع) نیز در این دیدار حضور داشت.